Adab önemli. Eskiler adab-ı muaşeret derlermiş. Bugün görgü kuralları diyorlar. Otuz – kırk yıl öncesine kadar edep ve terbiye anlayışı insanla öyle bütünleşmiş ve insanın tüm davranışlarına öylesine sinmişti ki yanlış yapanlar ve adabı çiğneyenler hemen göze çarpardı.
Şehir köy fark etmezdi. Mahallenin veya köyün ileri gelenleri ve yaşlıları gençleri uyarırlardı. Büyüklerden önce konuşulmaz, olur olmaz lafa karışılmaz, bir fikir beyan edileceği zaman da izin alınırdı. Konuşurken dikkatli konuşulur, kaba saba konuşulmaz, argo kelime kullanılmaz, başkasının aleyhinde laflar edilmez, hele küfür sözler asla telaffuz edilmezdi.
Büyüğünden küçüğüne, erkeğinden hanımefendisine kadar herkesin ağzında “illa edep, illa edep” sözcükleri düşmezdi.
Edep bir taç imiş, Nur-u Hüdadan,
Giy ol tacı emin ol her beladan.
İlim meclisinde aradım kıldım talep,
İlim en geridedir, illa edep, illa edep.
İlim talep et ve edep sahibi ol..
Cehalet terk et ve ecdadına hayr ül-halef ol.
Bir kimse mal ve nesebi ile öğünürse,
Biz, ancak ilim ve edebimizle iftihar ederiz.
İnsanın şerefi ilim ve edep ileridir.
İzzet,mal ve nesepte değildir.
İnsanın rahatı az konuşmaktadır. Bedenin rahatı ise az taam ileridir.
Ruhun rahatı, nimetin az olmasındadır. Kalbin rahatı da az lokma yemek ileridir.
Annesi ve babası ölmüş olan kimse yetim değildir.
Bilakis yetim, ilim ve edepten mahrum olandır.
Şairin dediği gibi edep güzel ahlaktır. İnsanlar arasında ilişkiyi sıcak tutan mükemmel bir iksirdir. Öğrencilere edebi vermekle sorumlu biz eğitimciler, öğretmenler, okul yöneticileri, devamlı iletişim içerisinde olduğumuz veliler ve çevremizdeki diğer insanlara kendimizi ifade etme konusunda kullandığımız dil ve üsluba son derece dikkat etmeliyiz.
Güzel konuşma örnekleri yaşanan aile ortamlarında öğrenilecek konuşma incelikleri, terbiyeli insan olmanın bir takım şartlarını sağlayacaktır. Konuşma inceliklerine dikkat eden, önem veren ailelerin çocukları ne kadar düzgün ve güzel konuşurlar hiç dikkat ettiniz mi? Bu çocukların biz eğitimcilerin işini çok kolaylaştırırlar.
Eğitim ve öğretim metotlarında kendisini örnek aldığımız sevgili Peygamberimizin “Ya hayır söyle ya da sus” prensibine uygun olarak yapılacak her konuşma, adaba uygun addedilecektir.
Comentarios