Yardımlaşma ve yardımseverlik, önemli ve yaygın bir toplumsal değerdir. Toplumsal hayatta karşılaşılan ve çözümünde zorlanılan problemler, yardımlaşma yoluyla kolaylıkla çözülür.
İnsanlar çok farklı konularda birilerine yardım edebilirler. Yardım ilişkisinde taraflardan birisini yardımsever, diğer tarafı ise yardıma muhtaç kesim oluşturur.
Kutsal Kitabımız Kuran-ı Kerimde; “iyilikte ve takvada birbirinizle yardımlaşın, günah ve düşmanlıkta yardımlaşmayın” (Maide-2) buyurulmaktadır.
Buna göre geçerli olan aklen ve dinen uygun olan her hususta insanlar birbirleriyle yardımlaşmalarıdır. Tarih boyunca Müslümanlar vakıflar kurarak sosyal yardım konusunu en güzel bir şekilde düzene koymuşlardır. Hatta öksüz kızların çeyizlerini karşılamak, elinde olmadan ziyana sebebiyet veren hizmetçilerin kırdığı eşyayı ödemek, sokakları aydınlatmak; kuşları, hayvanları besleyip tedavi etmek için dahi yardım kurumlarını ortaya çıkarmışlardır. İhtiyar ve kimsesiz çocuklarla ilgilenen kurumlar da her zaman var olagelmiştir. Günümüzde çocuk Esirgeme Kurumu ve Kızılay gibi müesseseler bu anlamda yardım hizmetini yerine getirmek isteyen kurumlar arasındadır.
Dinimizin zekât emri Müslümanları her sene daha çok kişiyi sevindirmeye teşvik etmiş, Sadaka-i Cariye (öldükten sonra da sevap yazdıran sadaka) düşüncesi Müslümanları daima yardım etmeye sürüklemiştir.
Yardım eden fert mutlu olurken yardım gören kişi de eksiğini giderme imkânına kavuşur. Zengin ile yoksul arasındaki farklılık azalır. Her iki insan arasında seviye farkına rağmen temiz duygularla örülen bir kardeşlik duygusuyla bağlanır. Toplumda böylece sosyal denge sağlanmış olur.
Yardımlaşmanın yüksek derecede yapıldığı toplumlarda huzur, mutluluk ve başarı olur. Böyle cemiyetlerde insanlar arasında dostluk duyguları kuvvetlenir, kin ve nefretler erir, yok olur, haset kalkar. Dilencilik görülmez, refah seviyesi artar; hırsızlık, dolandırıcılık ve anarşiye rastlanmaz. Yardımlaşma sayesinde devlet kuvvet kazanır. Çünkü fertlerin karşılıklı olarak yardımlaşmaları devletin masraflarını azaltır.
Yardımlaşma ve işbirliğinin olduğu toplumda, sevgi, saygı, kardeşlik, arkadaşlık, kadirşinaslık, diğerkamlık gibi yüksek değerlerin sonucunda refah, huzur ve barış ön plandadır.
YARDIMLAŞMA İLE İLGİLİ AYET VE HADİSLER
“İyilik ve (Allah’ın yasaklarından) sakınma üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın Allah’tan korkun; çünkü Allah’ın cezası çetindir ” (Maide süresi 2)
“Bütün mü’minler kardeştir” (Hucurat Suresi / 10)
“Sizden biriniz, kendisi için arzu edip istediği şeyi, din kardeşi için de arzu edip istemedikçe, gerçek anlamda iman etmiş olmaz” (Buhârî, Îmân 7; Müslim, Îmân 71–72)
“Müslüman, Müslümanın kardeşidir. Ona zulmetmez, onu (düşmanına) teslim etmez. Kim, (mümin) kardeşinin bir ihtiyacını giderirse Allah da onun bir ihtiyacını giderir” (Buharî, Mezâlim, 3; Müslim, Birr)
“Kim Müslümanı bir sıkıntıdan kurtarırsa, bu sebeple Allah da onu kıyamet günü sıkıntılarının birinden kurtarır. Kim bir Müslümanı(n kusurunu) örterse, Allah da Kıyamet günü onu(n kusurunu) örter” (Buhârî, Mezâlim, 3; Müslim, Birr)
“İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de (gerçek anlamda) iman etmiş olamazsınız” (Müslim, Îmân, 93; Tirmizi, Sıfâtü’l-Kıyame, 56)
“Birbirinize buğz etmeyin, birbirinize haset etmeyin, birbirinize arka çevirmeyin; ey Allah’ın kulları, kardeş olun Bir Müslümana, üç günden fazla (din) kardeşi ile dargın durması helal olmaz” (Buhârî, Edeb, 57)